Η διάταξη που έχουν τα πλήκτρα στα πληκτρολόγιά μας ενδέχεται να έχει μια μικρή αλλά αξιοσημείωτη επίδραση στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε το νόημα των λέξεων που πληκτρολογούμε. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν οι ερευνητές Kyle Jasmin και Daniel Casasanto, που θεωρούν ότι η διάταξη QWERTY που έχουν τα περισσότερα σύγχρονα πληκτρολόγια μπορεί σταδιακά να προσδίδει πιο θετικά νοήματα σε λέξεις των οποίων τα περισσότερα γράμματα βρίσκονται στη δεξιά πλευρά.
Στο ένα από τα πειράματα που πραγματοποίησαν, οι δυο ερευνητές ανέλυσαν αγγλικούς, ισπανικούς και ολλανδικούς καταλόγους των 1.000 λέξεων, συγκρίνοντας την θετική σημασία των όρων σε σχέση με την τοποθεσία τους στο πληκτρολόγιο QWERTY. Οι αποκλίσεις, υποστηρίζουν, ήταν μικρές αλλά σημαντικές: οι λέξεις που έχουν τα περισσότερα γράμματά τους στα δεξιά του πληκτρολογίου εκλαμβάνονταν ως πιο θετικές από τις αντίστοιχες «αριστερές».
Μάλιστα, με τις νεότερες λέξεις η σχέση αυτή ήταν ακόμα πιο έντονη, αφού οι καινούριες λέξεις που γεννήθηκαν μετά την εφεύρεση του QWERTY είχαν ακόμα υψηλότερες επιδόσεις.
Σε άλλο πείραμα, οι ερευνητές προσέλαβαν 800 δακτυλογράφους μέσω της υπηρεσίας Mechanical Turk της Amazon και τους ανέθεσαν να αξιολογήσουν επινοημένες (μη υπαρκτές) λέξεις ως προς το κατά πόσο τους άφηναν θετική ή αρνητική αίσθηση. Και σε αυτή την περίπτωση αναδύθηκε το ίδιο φαινόμενο.
«Γνωρίζουμε ότι ο τρόπος με τον οποίο προφέρεται μια λέξη μπορεί να επηρεάσει το νόημά της. Το ίδιο ισχύει και με το πώς γράφεται», λέει ο Jasmin και αποδίδει το φαινόμενο στο γεγονός ότι οι συνδυασμοί γραμμάτων που βρίσκονται στα δεξιά του πληκτρολογίου είναι για τους περισσότερους ανθρώπους ευκολότερο να γραφτούν από ότι αυτοί στα αριστερά.
Οι Jasmin και Casasanto γνώριζαν ήδη από προηγούμενη έρευνα ότι ο βαθμός δυσκολίας χρήσης ενός αντικειμένου επηρεάζει το πόσο θετικά ή αρνητικά το βλέπουν οι άνθρωποι. Πρόκειται για φαινόμενο που ονομάζουν “fluency” (σημαίνει «ευφράδεια» ή «ευχέρεια μάθησης») και φαίνεται πως επηρεάζει ακόμη και αφηρημένες έννοιες όπως τα ονόματα. Θεωρείται, για παράδειγμα, ότι όσο πιο δύσκολο είναι να προφέρεις το όνομα ενός ανθρώπου τόσο λιγότερο πιθανό είναι να έχεις θετική άποψη για αυτόν.
Πρέπει, βέβαια, να σημειωθεί πως τα πειράματα των δύο ερευνητών αμφισβητήθηκαν από ορισμένους επιστήμονες που θεωρούν πως τα αποτελέσματα που προέκυψαν δεν είναι αρκετά για να εξαχθούν ουσιαστικά συμπεράσματα, ενώ οι Casasanto και Jasmin, με τη σειρά τους, ανταπάντησαν.
Επίσης, ο ίδιος ο Jasmin υπενθύμισε πως η πραγματική σημασία των λέξεων είναι αυτή που έχει, φυσικά, την μεγαλύτερη βαρύτητα στο πώς θα την εκλάβουμε και διευκρίνισε πως η έρευνά του δείχνει μόνο μια συσχέτιση και όχι ξεκάθαρη σύνδεση αιτίας και αποτελέσματος. Όσο για το κατά πόσο παρατηρήθηκαν αποκλίσεις ανάμεσα στους δεξιόχειρες και τους αριστερόχειρες, ανέφερε πως σύμφωνα με τα δικά τους πειράματα δεν φάνηκε να έχει σημασία. Ωστόσο, συμπλήρωσε ότι τα δεδομένα που είχαν στη διάθεσή τους δεν ήταν αρκετά ώστε να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα ως προς αυτό.
Η διάταξη QWERTY επινοήθηκε τον Αύγουστο του 1878 και, σύμφωνα με αναφορές, επελέγη σκόπιμα από τους πρώτους πωλητές της μάρκας Type Writer προκειμένου να καθυστερούν τους δακτυλογράφους και συνεπώς να ελαχιστοποιούν την πιθανότητα εμπλοκής, η οποία ήταν τότε συχνή στις μηχανές τους. Ταυτόχρονα, το QWERTY επέτρεψε στους πωλητές να εντυπωσιάζουν τους πελάτες τους γράφοντας το όνομα της μάρκας τους – Type Writer – ταχύτατα, χρησιμοποιώντας γράμματα από την παραπάνω σειρά μόνο.
Πηγή: Wired
(οι πληροφορίες για το QWERTY αντλήθηκαν από το βιβλίο των Καρλ Σαπίρο και Χαλ Βαριάν «Οδηγός Στρατηγικής στη Δικτυακή Οικονομία», Καστανιώτης 2002)
Το παραπάνω άρθρο είναι αρκετά παλιό, αφού δημοσιεύτηκε στις 19 Μαρτίου 2012. Εάν κάποια από τις πληροφορίες που
αναφέρονται σε αυτό δεν ισχύει πια, ενημερώστε με μέσω της
φόρμας επικοινωνίας
για να το τροποποιήσω.
Συντάκτης άρθρου: Γιώργος Σαρηγιαννίδης
Ο Γιώργος Σαρηγιαννίδης είναι απόφοιτος του τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος από το ίδιο τμήμα. Αυτή τη στιγμή εργάζεται ως freelancer σύμβουλος σε έργα διαδικτύου και intranets, με κύρια αντικείμενα την Αρχιτεκτονική της Πληροφορίας, την κατασκευή ιστοσελίδων και την διαχείριση περιεχομένου. Έχει ειδικευτεί στη μελέτη και τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό portals, intranets και δικτυακών εφαρμογών, ενώ στο παρελθόν έχει ασχοληθεί και με τη δημοσιογραφία.
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ FREEWEIRD