Την περασμένη εβδομάδα συζητήθηκε αρκετά στο Twitter το φαινόμενο της ύπαρξης ψεύτικων λογαριασμών που ακολουθούν δημοφιλείς χρήστες και διασημότητες. Το θέμα ξεκίνησε ο @AnemosNaftilos, με Tweets αλλά και δημοσίευση στο blog του και το συνέχισε ο @Gerogriniaris στο δικό του. Ενώ όμως είναι δεδομένο πως ψεύτικοι λογαριασμοί που δημιουργούνται μόνο και μόνο για αυτό το σκοπό αλλά και ότι υπάρχουν εταιρείες που πουλάνε follower, το να αποδείξεις με στοιχεία πως κάποιος καταφεύγει σε αυτές τις μεθόδους δεν είναι καθόλου εύκολο. Άλλωστε, υπάρχουν πάντοτε τα bots που σε ακολουθούν …απρόσκλητα, αλλά και οι άνθρωποι που από περιέργεια για να δουν «τί είναι επιτέλους αυτό το Twitter» φτιάχνουν λογαριασμούς που καταλήγουν να μην χρησιμοποιούν ποτέ.
Αυτό για το οποίο, όμως, μπορούμε να έχουμε μια εικόνα αφορά το κατά πόσο ο αριθμός των follower είναι από μόνος του ενδεικτικός της δημοτικότητας ενός χρήστη ή εάν, τελικά, το μέγεθος δεν έχει και τόσο μεγάλη σημασία. Για το λόγο αυτό, εξετάστηκαν οι 5.000 τελευταίοι follower σε κάθε έναν από τους 30 δημοφιλέστερους ελληνικούς λογαριασμούς, όπως έχουν καταγραφεί από το trending.gr. Επίσης, καθώς ένα αδιαμφισβήτητο κριτήριο δημοτικότητας αφορά το πόσο οι άλλοι μιλάνε για σένα, καταγράφηκε και ο αριθμός των αναφορών (mentions) που έχει δεχτεί ο κάθε ένας από τους 30 της λίστας και, στο τέλος, συγκρίθηκαν τα αποτελέσματα με τα αντίστοιχα 5 τυχαίων – όχι τόσο δημοφιλών αλλά ωστόσο συστηματικών – χρηστών του Twitter. Πάμε όμως να δούμε τα αποτελέσματα, που παρουσιάζουν αρκετό ενδιαφέρον…
Σύμφωνα με τα στοιχεία που αντλήθηκαν στο διάστημα 25-26 Νοεμβρίου 2011, οι 30 δημοφιλέστεροι ελληνικοί λογαριασμοί στο Twitter με βάσει τον αριθμό των follower, είχαν ως εξής (όπως καταγράφηκαν στις 25 Νοεμβρίου):
Εκτός από τα τυπικά στοιχεία που υπήρχαν απευθείας διαθέσιμα (follower, χρήστες που ακολουθεί ο καθένας, mentions και tweets), προστέθηκε μια επιπλέον στήλη στην οποία διαιρείται ο αριθμός των follower με τον αριθμό των mentions, ώστε να συγκριθεί ο βαθμός στον οποίο ο κάθε ένας τους συζητείται από τους άλλους χρήστες στο Twitter. Μια κατάταξη με βάση το συγκεκριμένο κριτήριο, δείχνει μια αρκετά διαφορετική εικόνα, με τον @NChatzinikolaou να είναι πρώτος και με διαφορά, αφού είναι ο μόνος που οι αναφορές στο όνομά του ξεπερνούν τον αριθμό των follower του:
Βέβαια, όπως θα δούμε στο τέλος του άρθρου, οι επιδόσεις των 30 ωχριούν μπροστά στις αντίστοιχες άλλων δημοφιλών χρηστών του Twitter, που όμως δεν ανήκουν στην κατηγορία των διασημοτήτων. Για παράδειγμα, ο @doleross με 6381 follower έχει 20664 mentions και αναλογία που φτάνει το 3,2.
Το ότι ο αριθμός των follower δεν αντικατοπτρίζει τον αντίκτυπο που έχουν οι 30 λογαριασμοί στο Twitter είναι κάτι που φαίνεται και από το σκορ τους στο Klout, αφού μόλις οι 14 καταφέρνουν να ξεπεράσουν, για παράδειγμα, τους 60 βαθμούς του @chriszlatis των μόλις 2766 follower:
Εκεί όμως που έχουμε τα πιο ενδιαφέροντα ευρήματα είναι στο θέμα των χρηστών που κάνουν follow τους 30 δημοφιλέστερους ελληνικούς λογαριασμούς και που κάθε άλλο παρά δραστήριοι είναι. Συγκεκριμένα, το 70,72% των follower που εξετάστηκαν (από ένα δείγμα 5.000 για κάθε χρήστη) έχει κάνει συνολικά λιγότερα από 10 tweets. Σε κάποιους χρήστες, μάλιστα, το ποσοστό αυτό ξεπερνά ακόμη και το 80%, όπως φαίνεται και στο γράφημα που ακολουθεί.
Αντίστοιχα, οι follower που δεν έχουν ούτε ένα tweet στο ενεργητικό τους πλησιάζουν κατά μέσο όρο το 35%, με τους @skaigr, @NonoraM και @nataliagermanou να έχουν τους περισσότερους.
Τί σημαίνει όμως, πρακτικά, ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος των follower σου κάνουν πολύ σπάνια ή και καθόλου Tweets και γιατί είναι τόσο κακό; Για αρχή, το σίγουρο είναι πως τα Tweets σου δεν πρόκειται να διαδοθούν περαιτέρω χάρη σε αυτούς – τουλάχιστον όχι εντός του Twitter. Κι αυτό γιατί οι περισσότεροι από τους χρήστες με 0 Tweets είναι σχεδόν σαν να μην υπάρχουν, αφού κανείς δεν τους δίνει, προφανώς, σημασία, ενώ κι οι ίδιοι στην πλειοψηφία τους μοιάζουν να αδιαφορούν για τον λογαριασμό τους.
Έτσι, βλέπουμε πως η συντριπτική πλειοψηφία των follower με 0 Tweets έχουν το πολύ μέχρι 4 follower (που στην πλειοψηφία τους, με τη σειρά τους, δεν αποκλείεται να πρόκειται για bots και όχι για πραγματικούς ανθρώπους).
Σε κάποιες περιπτώσεις (που μάλιστα, στην περίπτωση των διασημοτήτων δεν είναι και λίγες) υπάρχουν χρήστες με μηδέν Tweets που δεν διαθέτουν κανέναν απολύτως follower. Και να αποφασίσουν, δηλαδή, κάποια στιγμή να πουν κάτι, δεν θα βρεθεί κανείς να τους ακούσει.
Όσο για την αδιαφορία που αναφέραμε λίγο πιο πάνω, φαίνεται από το γεγονός ότι οι περισσότεροι από τους χρήστες με 0 Tweets δεν έχουν μπει καν στον κόπο να προσθέσουν περιγραφή ή έστω ένα link στο προφίλ τους. Δυστυχώς το εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε για την συγκέντρωση του υλικού δεν επέτρεπε την καταγραφή των avatar, ωστόσο είναι πολύ πιθανό η πλειοψηφία τους να περιλαμβάνει τα γνωστά αβγουλάκια που εμφανίζει το Twitter όταν δεν έχει ανέβει κάποια εικόνα για avatar.
Κρίνοντας από τα παραπάνω, το ενδεχόμενο να χρησιμοποιούν αυτοί οι χρήστες το Twitter έστω παθητικά, καθαρά για ενημερωτικό χαρακτήρα, φαντάζει εξαιρετικά δύσκολο. Καλά όλα αυτά, θα μπορούσε κάποιος να αναρωτηθεί, όμως μήπως τελικά το πρόβλημα είναι γενικό και ισχύει σε ολόκληρο το Twitter;
Για να δούμε κατά πόσο το φαινόμενο των πολλών «αδιάφορων follower» επεκτείνεται σε ολόκληρο το Twitter, έγινε μια τυχαία επιλογή 4 λογαριασμών που ακολουθεί το @Freeweird και που γνωρίζουμε πως αποτελούν συστηματικούς – σε καθημερινή βάση – χρήστες της υπηρεσίας, με διαφορετικό όμως τρόπο ο καθένας τους. Πρόκειται για τους @doleross (6381 followers, 20664 mentions), @eVaN_GiAn (6010 followers, 6150 mentions), @nmasta (112 followers, 440 mentions), @baphometx (572 followers, 3803 mentions), συν το ίδιο το @Freeweird (394 followers, 310 mentions).
Συγκρίνοντας την συμπεριφορά που είχαν οι follower των παραπάνω χρηστών με την αντίστοιχη των 30 δημοφιλέστερων που εξετάσαμε νωρίτερα, βλέπουμε πως οι αναλογίες εδώ είναι τελείως διαφορετικές.
Έτσι, ενώ στους πρώτους 30 ο μέσος όρων των χρηστών με λιγότερα από 10 Tweets φτάνει το 70,72%, στο δείγμα των «κοινών θνητών» ο αντίστοιχος μέσος όρος βρίσκεται μόλις στο 12,5%. Ομοίως, στο 34,29% των follower με 0 Tweets, αντιπαραβάλλεται κάτι λιγότερο από 5%, ενώ αντίστοιχες είναι οι διαφορές και σε όλους τους υπόλοιπους τομείς.
Ποιές είναι, λοιπόν, οι διαπιστώσεις που μπορούμε να κάνουμε παρατηρώντας όλα τα παραπάνω;
- Για όλα φταίει η τηλεόραση. Οι 28 στους 30 δημοφιλέστερους ελληνικούς λογαριασμούς έχουν κάποια άμεση ή έστω έμμεση σχέση με την τηλεόραση: τηλεπαρουσιαστές, τηλεοπτικοί σταθμοί, δημοσιογράφοι με τηλεοπτικές εκπομπές, τραγουδιστές που «παίζουν» αρκετά συχνά στη μικρή οθόνη. Ακόμη και το @PrimeministerGR, που είναι ο λογαριασμός του εκάστοτε πρωθυπουργού, αφορά δημόσιο πρόσωπο με έντονη τηλεοπτική παρουσία (ειδικά τους τελευταίους μήνες).
- Με εξαίρεση το @skaigr και το @madtv που είναι τηλεοπτικοί σταθμοί, το @PrimeministerGR που αποτελεί περισσότερο «θεσμικό» λογαριασμό, την @Ellinofreneia και το @easytravellergr (που είναι από άλλο ανέκδοτο), όλοι οι υπόλοιποι λογαριασμοί ανήκουν σε ανθρώπους και όχι σε φορείς, εταιρείες ή οργανισμούς.
- Οι διασημότητες προσελκύουν σε πολλαπλάσιο βαθμό bots και προσωρινούς χρήστες σε σχέση με τους μη-επώνυμους χρήστες. Αυτό φαίνεται να σημαίνει πως ένα μεγάλο μέρος των follower τους, που σε κάποιες περιπτώσεις πλησιάζει σχεδόν τους μισούς, ενδιαφέρεται από ελάχιστα έως καθόλου για τον λογαριασμό που έτυχε κάποια στιγμή να κάνει follow (μιλώντας πάντα για την παρουσία του στο Twitter και όχι για το γενικότερο “brand”).
- Ο @nikosofficiel είναι με διαφορά ο χρήστης με τους περισσότερους follower, κάτι που σε μεγάλο βαθμό φαίνεται πως οφείλεται και στο ότι τα Tweets του απευθύνονται και σε μη ελληνόφωνο κοινό (σε αντίθεση με τους υπόλοιπους που tweetάρουν σχεδόν αποκλειστικά στα ελληνικά).
- Οι διαφορές στους follower, ειδικά μετά την πρώτη 5άδα είναι σχετικά μικρές και η κατάταξη αλλάζει συχνά. Χαρακτηριστικό είναι ότι μια μέρα μετά την άντληση των στοιχείων ο @ThemisGeo είχε ξεπεράσει την @paparizouhelena, αλλά την αμέσως επόμενη η δεύτερη είχε επανακάμψει, ξεπερνώντας όχι μόνο τον @ThemisGeo αλλά και την @tsapanidou, που βρισκόταν στην 8η θέση. Επίσης, αν τα στοιχεία είχαν αντληθεί μια μέρα αργότερα, ο @KostasVaxevanis δεν θα βρισκόταν στους πρώτους 30.
- Ο λογαριασμός @easytravellergr, που βρίσκεται στην 27η θέση, αποτελεί «παραφωνία» από πολλές απόψεις. Ενώ σε όλους τους υπόλοιπους λογαριασμούς υπάρχει αρκετά μεγάλη ομοιότητα ως προς τις τάσεις, στο @easytravellergr παρατηρούμε τα ακριβώς αντίθετα. Ο λόγος φαίνεται πως εντοπίζεται στο ότι ο συγκεκριμένος λογαριασμός ακολουθεί μαζικά άλλους χρήστες οι οποίοι με τη σειρά τους κάνουν follow-back. Αξίζει να σημειωθεί πως εάν το @easytravellergr δεν υπήρχε στη λίστα, οι μέσοι όροι στα στοιχεία των follower των κορυφαίων 30 θα ήταν αρκετά χειρότεροι.
Μια διευκρίνιση για το άρθρο: Δεν εξετάζεται το κατά πόσο οι followers των δημοφιλέστερων Ελλήνων είναι αληθινοί ή αγορασμένοι, αλλά το πώς συμπεριφέρεται ένα μεγάλο ποσοστό τους και πόσο αφοσιωμένοι χρήστες είναι τελικά.
Άλλωστε, ακόμη και το @PrimeministerGR, που είναι ο επίσημος λογαριασμός του πρωθυπουργού, εμφανίζει εξίσου μεγάλο πλήθος τέτοιου είδους μη-ενεργών χρηστών. Αυτό από μόνο του ίσως είναι η μεγαλύτερη ένδειξη ότι πρόκειται μάλλον για φαινόμενο που αφορά το ίδιο το Twitter ως μέσο.
Προσωπική εκτίμηση είναι ότι οι λογαριασμοί διασημοτήτων προσελκύουν τους περιστασιακούς χρήστες – αυτούς, δηλαδή, που φτιάχνουν δοκιμαστικά έναν λογαριασμό στο Twitter αλλά που δεν τον χρησιμοποιούν τελικά ποτέ.
Επίσης, οι ίδιοι χρήστες, λόγω των πολλών followers που ήδη διαθέτουν, μπορεί να προσελκύσουν πολύ πιο εύκολα τα bots, που έτσι κι αλλιώς θα προτιμήσουν να ακολουθήσουν έναν δημοφιλή χρήστη από έναν λιγότερο δημοφιλή.
Η ουσία, του άρθου, δηλαδή, είναι πως δεν θα πρέπει ο αριθμός των followers να επιδεικνύεται ως το μοναδικό κριτήριο της δημοτικότητας κάποιου στο Twitter, γιατί από μόνος του δεν λέει τόσα πολλά όσα θα περιμέναμε.
Σχετικά με το αν πιστεύω πως υπάρχουν γενικά χρήστες που αγοράζουν followers, η απάντηση είναι ναι. Το ποιοί όμως είναι αυτοί και το αν βρίσκονται μέσα στους 30 που εξετάστηκαν, είναι κάτι που δεν μπορεί να απαντηθεί από τα δεδομένα του παραπάνω άρθρου.
αν δεν έκαναν RT με αστεία σχόλια οι “πραγματικοί” χρήστες του τουίτερ τον @skai, το ποσοστό των mentions του θα ήταν ανάλογο των υπολοίπων “επωνύμων” accounts.
Δείτε και μια λίστα στο Klout που έχω φτιάξει: http://klout.com/#/Potouroglou/list/celebs
Ενδιαφέρουσα ανάλυση.
(απλά ο λόγος που υπολογίζεις είναι mentions/followers και όχι το αντίθετο)
Πόσο δημοφιλείς είναι στα αλήθεια οι δημοφιλέστεροι Έλληνες του Twitter; http://t.co/UV1zCRAv
Πόσο δημοφιλείς είναι στα αλήθεια οι δημοφιλέστεροι Έλληνες του Twitter; http://t.co/0WR6R7bW
Greek celebs and Twitter http://t.co/SCg8ypkr Οι 9 στους 10 followers της @nataliagermanou έχουν <10 tweets!karaLOL
Pingback: Twitter: Έως και το 46% των follower εταιρειών μπορεί να είναι Bots
Pingback: Το Fakers υποστηρίζει ότι ξέρει πόσους ψεύτικους follower έχετε