Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πόσο διαφορετική είναι η εμπειρία της πλοήγησης στο διαδίκτυο για κάποιον που αντιμετωπίζει προβλήματα όρασης; Ο David Ball όχι μόνο αναρωτήθηκε, αλλά αποφάσισε να δέσει τα μάτια του και για μια ολόκληρη εβδομάδα να πλοηγείται στο διαδίκτυο αποκλειστικά μέσω προγράμματος ανάγνωσης της οθόνης (screen reader).
Στη συνέχεια, σε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο, δημοσίευσε τα 10 βασικά συμπεράσματα από αυτή του την εμπειρία:
- Σε αντίθεση με όσα πιστεύουν πολλοί, ο screen reader διαβάζει ολόκληρη την οθόνη του χρήστη και όχι μόνο τον browser. Αυτό σημαίνει πως η συνηθισμένη πρακτική ελέγχου της ευχρηστίας ενός ιστοχώρου χρησιμοποιώντας browser όπως ο lynx ή ο w3m δεν αρκεί για να σας δώσει την πλήρη εικόνα αυτού που βιώνει η πλειοψηφία των τυφλών χρηστών.
- Είναι δύσκολο. Όταν πλοηγείσαι σε μια ιστοσελίδα χρησιμοποιώντας screen reader, το πρόγραμμα ξεκινά να διαβάζει κάθε κομμάτι πληροφορίας που θα συναντήσει – όχι μόνο το κυρίως περιεχόμενο αλλά και στοιχεία όπως τα μενού της πλοήγησης, τα κείμενα του υποσέλιδου κ.α. Αυτό σημαίνει πως βομβαρδίζεσαι με πληροφορίες τις οποίες πρέπει να βάλεις σε τάξη στο μυαλό σου, χώρια το ότι πολλές λειτουργίες του πλήρους ιστοχώρου συχνά δεν υποστηρίζονται καθόλου. Στο βίντεο που ακολουθεί ο χρήστης crippledcritic μιλά για αυτές τις δυσκολίες, αλλά και τις τεχνικές με τις οποίες καταφέρνει να ξεπεράσει κάποια από τα εμπόδια.
- Η εμπειρία χρήσης διαφέρει από browser σε browser. Οι πιο δημοφιλείς browser μεταξύ των τυφλών χρηστών είναι ο Internet Explorer 8 (30,4%) και 9 (28,5%) και ο Firefox (20%). Ο αγαπημένος browser του Ball, ο Chrome, αποδείχτηκε κακός στον συγκεκριμένο τομέα, γι’ αυτό και κατέληξε στον Firefox, ο οποίος σύμφωνα με τα λεγόμενά του, έχει κάνει πολύ καλή δουλειά.
- Πρέπει να εξασκηθείς ώστε να ακούς την ανάγνωση της οθόνης σε υψηλότερες ταχύτητες. Πόσο υψηλότερες; Δείτε τα πρώτα 40 δευτερόλεπτα του βίντεο που ακολουθεί για να πάρετε μια ιδέα για τις ταχύτητες ομιλίας που μπορεί να παρακολουθήσει ένας τυφλός χρήστης.
- Κάποιοι από τους δημοφιλέστερους ιστοχώρους είναι πολύ δύσκολοι στην χρήση τους. Μπορεί το Facebook στη θεωρία να είναι προσβάσιμο, αλλά η JavaScript και το ατελείωτο scroll μπορούν να επιβραδύνουν σημαντικά τον υπολογιστή του χρήστη. Αντίστοιχα, το Amazon.co.uk είχε στην αρχική του σελίδα πάνω από 1000 links. Για το λόγο αυτό, τα άτομα με προβλήματα όρασης συνηθίζουν να προτιμούν, σε πολλές περιπτώσεις, τις mobile εκδόσεις.
- Σε αντίθεση με ό,τι θα πίστευαν πολλοί, η τιμή title=”” σε ένα link δεν διαβάζεται από τους screen readers στην πλειοψηφία των περιπτώσεων. Αυτό σημαίνει πως αν χρησιμοποιείτε συχνά link σε λέξεις όπως «περισσότερα» ή «πατήστε εδώ» ποντάροντας στο ότι στο title=”” θα δώσετε μια πληρέστερη περιγραφή, θα πρέπει να το ξανασκεφτείτε.
- Η αυτόματη εστίαση σε συγκεκριμένα σημεία μιας σελίδας (π.χ. πεδία εισαγωγής κειμένου) μπορεί να προκαλέσει σύγχυση στον τυφλό χρήστη. Φανταστείτε να ακούτε την ανάγνωση μιας σελίδας και ξαφνικά να παρεμβαίνει η JavaScript και να μεταφέρει την φωνή του screen reader σε ένα εντελώς διαφορετικό σημείο.
- Το να περνάς τους αυτοματοποιημένους ελέγχους του W3C δεν σημαίνει και πολλά πράγματα. Σύμφωνα με τον Ball, ακόμη κι αν περνάς τον έλεγχο με άριστα, μόλις που ξεκινάς να κάνεις τον ιστοχώρο σου προσβάσιμο. Ουσιαστικά, δηλαδή, ο μόνος τρόπος για να βεβαιωθείς ότι είσαι σε καλό επίπεδο είναι μέσω ελέγχων με πραγματικούς χρήστες.
- Είναι ευκολότερο να πλοηγείσαι χρησιμοποιώντας τις κεφαλίδες – δηλαδή τα <h> tags. Φυσικά, κάποια νέα tags της HTML5, και ειδικά τα <header>, <nav>, <aside> και <footer>, βοηθούν την κατάσταση, αλλά το πρόβλημα είναι ότι ακόμη λίγοι είναι αυτοί που τα χρησιμοποιούν.
- Οι τυφλοί χρήστες έχουν τεράστια υπομονή. Με αυτό ο Ball εννοεί πως ο τρόπος με τον οποίο σχεδιάζουμε τις ιστοσελίδες μας μόνο φιλικός δεν είναι προς την συγκεκριμένη κατηγορία χρηστών, καθιστώντας την πλοήγησή τους σωστό Γολγοθά.
Φυσικά, όταν μιλάμε για ιστοχώρους μικρής κλίμακας, υπάρχουν αντικειμενικές δυσκολίες στο να αναπτύξεις ένα περιβάλλον χρήσης απόλυτα φιλικό προς τα άτομα με προβλήματα όρασης. Η δυσκολία πραγματοποίησης σοβαρών ελέγχων, το μικρό μερίδιο που καταλαμβάνει η συγκεκριμένη κατηγορία χρηστών, το περιορισμένο budget ή ακόμη και η άγνοια, μας οδηγούν συχνά στο να φτιάχνουμε ιστοχώρους που αποκλείουν, άθελά τους, ολόκληρες ομάδες ανθρώπων. Ακόμα κι έτσι, όμως, μήπως θα έπρεπε να αρχίσουμε σιγά-σιγά να δίνουμε λίγη περισσότερη προσοχή στο συγκεκριμένο θέμα;
Πηγή: silktide.com
Το παραπάνω άρθρο είναι αρκετά παλιό, αφού δημοσιεύτηκε στις 25 Ιανουαρίου 2013. Εάν κάποια από τις πληροφορίες που
αναφέρονται σε αυτό δεν ισχύει πια, ενημερώστε με μέσω της
φόρμας επικοινωνίας
για να το τροποποιήσω.
Συντάκτης άρθρου: Γιώργος Σαρηγιαννίδης
Ο Γιώργος Σαρηγιαννίδης είναι απόφοιτος του τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος από το ίδιο τμήμα. Αυτή τη στιγμή εργάζεται ως freelancer σύμβουλος σε έργα διαδικτύου και intranets, με κύρια αντικείμενα την Αρχιτεκτονική της Πληροφορίας, την κατασκευή ιστοσελίδων και την διαχείριση περιεχομένου. Έχει ειδικευτεί στη μελέτη και τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό portals, intranets και δικτυακών εφαρμογών, ενώ στο παρελθόν έχει ασχοληθεί και με τη δημοσιογραφία.
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ FREEWEIRD